ivf-site.nl

De IVF behandeling

Ivf (In Vitro fertilisatie), wat is dat nu precies?

De letterlijke vertaling van "in vitro fertilisatie" luidt: bevruchting in glas. De vaak gehoorde term "reageerbuis baby" is dus niet juist: alleen bevruchting van de eicel vindt buiten het lichaam plaats. Het embryo dat na de bevruchting is ontstaan, wordt teruggeplaatst in de baarmoeder, waarna het net als gewone bevruchting, op een natuurlijke manier ontwikkelt. De kans op een succesvolle zwangerschap na een gestarte IVF-behandeling is in Nederland 15-20%.

De IVF-behandeling is in 4 fasen te verdelen, welke u in ongeveer 4 weken doorloopt:

Hyperstimulatie van de eierstokken
In verband met de planning van de behandelingen, maar ook om een goede uitgangspositie te bereiken voor de eierstokken wordt meestal de pil of een tabletten-kuurtje (bijvoorbeeld PRIMOLUT) als voorbehandeling gegeven.
De hormonen die voor de hyperstimulatie worden gebruikt kunnen alleen per injectie worden toegediend. Omdat er ongeveer 7-20 injecties gegeven moeten worden is het raadzaam dat u zelf leert spuiten. Dat kan u worden geleerd in het ziekenhuis.

De hyperstimulatie heeft tot doel om meerdere eicellen te verkrijgen en daaruit meerdere embryo´s te kunnen laten ontstaan. Er zijn verschillende stimulatie-behandelingen mogelijk om eierstokken te zetten tot het tegelijkertijd laten uitgroeien van meerder follikels. In het algemeen wordt het zogeheten "kortschema" voorgeschreven.

De FSH is het belangrijkste hormoon voor de stimulatie. Afhankelijk van de dosis gaan meerdere follikels tegelijkertijd groeien. Preparaten die FSH bevatten zijn:
PUREGON, GONAL-F, en MENOPUR.
Tijdens de stimulatie kan het hormoonLH dat uw lichaam zelf aanmaakt in de hypofyse storend werken. Om die storingen te voorkomen wordt ook een ander medicijn, een GnRH-agonist, voorgeschreven. Meestal wordt DECAPEPTYL gebruikt dat ook dagelijks moet worden geïnjecteerd. In een "lang schema" wordt ook wel gebruikt gemaakt van een langdurig werkzaam preparaat LUCRIN-DEPOT dat 4 weken werkt.
In een kort schema wordt min of meer tegelijkertijd met 2 hormoonpreparaten (FSH en een GnRH-angonist) begonnen:
Op de 5de dag na het stoppen van de pil, of op de 2de/3de dag van menstruatie.
In een lang schema wordt met de GnRH-angonist al tijdens de pil of PRIMOLUT-kuur of vóór de spontane menstruatie begonnen.
Globaal duurt in beide schema's de periode waarin tegelijkertijd FSH en de GnRH-agonist moeten worden gespoten 8-12 dagen.

Als bij controle blijkt dat er enkele follikels zijn uitgegroeid tot ongeveer 20 mm doorsnede wordt een PREGNYL-injectie (10.000 eenheden) afgesproken. Deze wordt meestal in de avonduren gegeven. Hierdoor wordt de eisprong op gang gebracht, maar voordat die echt optreedt wordt de punctie uitgevoerd. Dit is meestal 34/36 uur na de PREGNYL-injectie.

Follikelpunctie
Eerst moet de man zijn zaad produceren. Het beste zaad wordt verkregen als er ongeveer 3 dagen geen zaadlozing is geweest.
Het zaad wordt vrij snel bewerkt in het laboratorium.

De punctieprocedure begint met het inbrengen van een infuusnaaldje in de arm. De pijnstilling (FENTANYL) wordt hierna direct toegediend. Mocht de punctie te pijnlijk zijn dan krijgt u later hierdoor door het naaldje extra pijnstilling toegediend. Uw hart, en long-functies worden tijdens de behandeling gecontroleerd met een soort "wasknijper" op de vinger, zodat op een veilige manier pijnstilling kan worden gegeven.

U gaat liggen op de gynaecologische stoel. De vagina wordt gesteriliseerd, dit kan een naar gevoel geven. Als dit klaar is krijgt u steriele doeken over uw benen en onderlichaam.
De arts pakt de echokop steriel in. Dan wordt de kop in de vagina ingebracht. De eierstokken worden nog eens echoscopisch bekeken en eventueel vinden er nog metingen plaats van bijvoorbeeld de baarmoeder.

De punctie zelf verloopt als volgt:
Met behulp van de echokop worden de follikels op de monitor goed in beeld gebracht. Aan de echokop wordt een punctiegeleider bevestigd. Door deze geleider wordt een naald naar binnen geschoven. Met deze naald wordt door de vagina-wand heen in de eierstokken geprikt en worden de follikels leeggezogen. De eerste prik wordt vaak als een "stomp in de onderbuik" omschreven. Op de monitor kunt u het verloop van de punctie volgen.

Bovenin het beeld zie je hoe de naald de follikel aanprikt.
Het rode lijntje is de bovenkant van de vagina en
het blauwe lijntje is de eierstok.

Tijdens de punctie wordt de vloeistof uit de follikels in reageerbuisjes opgevangen en warm gehouden. Vaak komt er een beetje bloed mee, maar dit is in het algemeen geen probleem. Als de punctie klaar is worden de buisjes aan een analist gegeven. Deze zoekt onder de microscoop de eicellen en brengt ze over in een kweekvloeistof. U kunt deze procedure, waarbij ook de overtollige cellen die rond de eicellen zitten worden verwijderd, enige tijd op de monitor volgen.

Een enkele keer wordt de vagina direct na de punctie met een eendebek gecontroleerd, omdat er een bloedinkje kan zijn opgetreden. Soms wordt een tampon ingebracht om de bloeding te stelpen. Meestal gaat u na een uurtje naar huis, afhankelijk van het verloop van de behandeling en de pijnstilling die u heeft gekregen.

Op deze afbeelding kan je zien hoe een punctie in zijn werk gaat

Laboratorium-werkzaamheden
Het sperma dat van tevoren is gebracht in het lab wordt vrij snel bewerkt, waardoor er een concentraat van goed bewegende zaadcellen ontstaat. Iedere eicel, die bij de punctie werd verkregen, wordt in een druppeltje kweekvloeistof gebracht en in een stoof geplaatst om nog verder uit te rijpen. Enkele uren later wordt de inseminatie uitgevoerd: bij iedere eicel in zo'n kweekdruppeltje wordt een bepaalde hoeveelheid zaadcellen gebracht. Dan is het afwachten of de zaadcellen ook werkelijk de eicellen bevruchten, de "in vitro fertilisatie".
De volgende ochtend wordt iedere eicel bekeken of die bevrucht is. Twee dagen na de punctie wordt u gebeld over de uitslag. Er wordt dan ook verteld of er tot terugplaatsing wordt overgegaan en wanneer dat gebeurt.

Het kan zijn dat er geen bevruchting heeft plaatsgevonden of dat de ontstane embryo´s er zodanig slecht uit zien dat terugplaatsen geen zin heeft. U doet er dan goed aan om deze uitslag te bespreken en te overleggen of een volgende poging nog zinvol is en als deze poging het resultaat is van IVF, niet beter is om op ICSI over te gaan.

Een laboratorium.

Een bevruchting.

De terugplaatsing en daarna afwachten...

Dit is het vaak het spannendste moment van de behandeling, terwijl het medisch gezien een eenvoudige handeling is.
Er worden maximaal 2 embryo´s teruggeplaatst. Dit om de kans op een zwangerschap te verhogen, maar ook de kans op een meerling zoveel mogelijk te voorkomen. De kans op een tweeling zwangerschap ligt dan nog vrij hoog, rond de 25% van alle zwangerschappen.

In een incubator worden de embryo´s bewaard voor terugplaatsing.

Het terugplaatsen is meestal pijnloos; het verloop ervan kunt u vergelijken met het maken van een uitstrijkje. Via een eendebek dat in de vagina wordt geplaatst, wordt de baarmoederhals in beeld gebracht. Daarna wordt een dun slangetje via de baarmoederhals in de baarmoederholte geschoven. Door deze katheter wordt een tweede katheter geschoven waarin twee embryo's zitten. In een minuscuul druppeltje kweekvloeistof worden de embryo´s in de baarmoeder gedeponeerd. Daarna wordt de katheter verwijderd en nog even onder de microscoop bekeken of de embryo´s werkelijk uit de katheter zijn.
Voordat u naar huis gaat wordt nog besproken welke medicijnen u nog moet gebruiken en tot wanneer. Dit kan PREGNYL 1500 eenheden zijn (3 injecties op dag 5,7 en 9 na de punctie) of progestanbolletjes die hoog in de vagina moeten worden geschoven (driemaal daags 1 capsule). Ook krijgt u te horen waarop u een zwangerschapstest kunt doen. (14/15 dagen na de terugplaatsing).
Om onnodige irritatie van de baarmoeder te voorkomen en met de gevoeligheid van de vergrote eierstokken is het raadzaam om een aantal dagen geen gemeenschap te hebben.
Mocht u na de terugplaatsing of binnen de eerste weken daarna buikpijn, een opgezette buik, kortademigheid, koorts of andere klachten krijgen, neem dan ALTIJD contact op met de IVF-afdeling.

Er bestaat na de terugplaatsing 25% kans op een zwangerschap. Daar kunt u niets meer aan veranderen, dus blijf gewoon doen wat u altijd doet! Het moeilijkste van alles: Voel u niet meteen zwanger!! Pas na 14/15 dagen na terugplaatsing is er iets te zeggen van een zwangerschap. Wanneer u dan nog niet gemenstrueerd hebt, kunt u een zwangerschapstest doen. Soms kan de menstruatie later komen als verwacht.

Op dit plaatje is te zien hoe de uiteindelijke terugplaatsing in zijn werk gaat

Bron: Academisch ziekenhuis Groningen. Behandeling kan per ziekenhuis iets verschillen.
© 2001, Organon Nederland bv/NV Organon, Oss

SiteMap | Disclaimer | Privacy

Navigation

De IVF behandeling

Ivf (In Vitro fertilisatie), wat is dat nu precies?